هر روز که علم پزشکی پیشرفت می‌کند و داروهای جدیدی تولید می‌شود محققان از خواص گیاهان دارویی و تأثیر آن‌ها بر افراد غافل نمی‌شوند و ما در این مقاله قصد آشنایی با خواص گیاه دارویی خوشبو هل را داریم. گیاه دارویی هل که به نام دارویی cardamom نیز معروفیت دارد گیاهی از خانواده زنجبیل می‌باشد و دارای ظاهری علفی یا بوته‌ای می‌باشد که ارتفاع آن به 2.5 الی 12 متر می‌رسد و همیشه در تمام فصول نیز سبز می‌باشد.
برگ‌های نیزه‌ای این گیاه اگر در شرایط مناسبی رشد کنند می‌توانند به اندازه‌ی 40 الی 60 سانتی متر نیز رشد کنند. این گیاه اگر به گل دهی برسد گل‌های آن به رنگ زرد و کوچک می‌باشد که محل رشدشان نیز روی ساقه‌ها و به صورت مستقیم می‌باشد البته در برخی موارد نیز این گل‌ها به شکل خزنده روی زمین قرار دارند. میوه‌های آن نیز به رنگ سبز و کپسولی شکل می‌باشد که پس از خشک شدن به رنگ قهوه‌ای در می‌آید و اندازه‌ی آن نیز به 1 تا 2 سانتی متر می‌رسد و در هر میوه‌ی هل 15 تا 20 دانه‌ی وجود دارد.
از نام های دیگر گیاه دارویی هل می‌توان به هال، جبهان، حب الهال، فافله صغار، حماما اشاره نمود. این گیاه دارای بوی بسیار خوبی نیز می‌باشد و به همین دلیل می‌تواند عطر خوبی به غذا بدهد و همین بو هل را در صنعت عطر سازی یکی از محبوب‌ترین‌ها کرده است. در فرهنگ ایران نیز استفاده از چایی هل یکی از معروف‌ترین چایی‌ها میان مردم شده است که محبوبیت زیادی نیز دارد.
پراکنش جغرافیایی هل سبز
گیاه دارویی هل را می‌توان در ارتفاعات 760 تا 1500 متر از سطح دریا کاشت و اگر این ارتفاع بیشتر از 1500 متر شود این گیاه رشد نمی‌کند و از بین می‌رود. این گیاه در اکثر کشورهای شبه قاره هند همانند چین، ویتنام، کره، ژاپن، مالزی و بوتان کاشت می‌شود و به همین دلیل در اکثر غذاهای این کشورها از این گیاه به عنوان ادویه برای غذا استفاده می‌شود.
شصت درصد هل مورد نیاز جهان در کشورهای تانزانیا، گواتمالا، هند و سریلانکا تولید می‌شود و به دیگر نقاط جهان ارسال می‌شود. در کشور ما ایران نیز مردم جنوب بلوچستان بیشترین استفاده را از گیاه دارویی هل می‌کنند و به این مورد لقب یافته‌اند.
خواص گیاه دارویی خوشبو هل
- ضد عفونت: یکی از خواص گیاه دارویی خوشبو هل که سالهاست از قدیم الایام مردم جامعه به این منظور از آن استفاده می‌کردند خاصیت ضد عفونت آن می‌باشد که روغن حاصل از آن می‌تواند این عمل را انجام دهد. ثابت شده است است مالیدن روغن هل می‌تواند با از بین بردن میکروب‌ها از مسمومیت‌های غذایی در بدن انسان جلوگیری کند. البته با توجه به تحقیقاتی که در دانشگاه کالیفرنیا روی گیاه هل انجام شد مشخص شد این گیاه می‌تواند میکروب‌های عفونی در دهان و دندان را نیز از بین ببرد و مانند یک آنتی بیوتیک عمل کند اما عوارضی که ممکن است یک آنتی بیوتیک داشته باشد را ندارد.
- ضد اسپاسم: یکی از مشکلاتی که اغلب برای افراد مسن پیش می‌آید و برای آن‌ها نیز بسیار خطرناک می‌باشد انقباض ناگهانی در عضلات یا اسپاسم عضلات می‌باشد که می‌تواند فرد را دچار درد زیادی کند و بسیار نیز خطرناک باشد. بنابر آزمایشاتی که روی حیوانات انجام شد مشخص شد گیاه دارویی هل می‌تواند برای کنترل اسپاسم عضلات بسیار مفید واقع شود.
- درمان آسم: طبق تحقیقاتی که بر حیوانات آزمایشگاهی انجام شد مشخص شد عصاره خام گیاه دارویی هل می‌تواند مسیر مجاری تنفسی انسان را باز کند و به درمان آسم و مشکلات تنفسی کمک کند. پس توصیه می‌شود افرادی که از بیماری‌های تنفسی رنج می‌برند با مشورت با دکتر معالج خود در حد اعتدال از عصاره گیاه دارویی هل مصرف کنند و تاثیرات فوق العاده ی آن را در کوتاه مدت مشاهده نمایند.
- سم زدا: یکی از مشکلاتی که جامعه امروز با آن درگیر است به وجود آمدن سموم در بدن بخاطر عدم رژیم غذایی سالم و مصرف بیش از حد فست فود ها و همچنین هوای ناسالم کلان شهرها می‌باشد که این سم‌ها می‌تواند در طولانی مدت باعث انواع سرطان‌ها یا پیری زودرس در افراد جامعه شود. طبق تحقیقاتی که محققان روی گیاه دارویی هل انجام داده‌اند روغن این گیاه را ماده‌ای سم زدا تشخیص داده‌اند که می‌تواند اثرات خوبی بر بدن انسان بگذارد و سموم را از بدن دفع کند پس بهتر است علاوه بر رژیم غذایی سالم از روغن گیاه هل نیز مصرف شود.
- بهبود تهوع: یکی دیگر از خواص این گیاه دارویی بهبود حالت تهوع است و گذشتگان آن را محرکی برای درمان حالت تهوع و استفراغ می‌دانند. اغلب از بو کردن این گیاه این اتفاق حاصل می‌شود.
- تسکین سکسکه: دم کرده‌ی گیاه دارویی هل می‌تواند تسکینی برای سکسکه به ویژه در کودکان محسوب شود و فرد را از شر آن راحت کند. برای تسکین سکسکه کافیست چند دانه از این گیاه دارویی را در مقداری آب بجوشانید و آن را میل نمایید.
تاثیرات مصرف بیش از حد گیاه هل
به طور کلی در مصرف هر دارویی حتی داروهایی شیمیایی زیاده روی شود می‌تواند اثرات بر عکس بر بدن انسان بگذارد و به جای درمان آسیب‌های جدی بر بدن بزند. گیاهان دارویی همچون هل نیز از این قاعده مستثنا نیست و مصرف بیش از حد آن می‌تواند آسیب زننده باشد.
یکی از موارد منع مصرف گیاه دارویی هل برای افرادی است که از یبوست رنج می‌برند و مصرف هل می‌تواند این بیماری را تشدید کند و فرد را دچار مشکلاتی نماید. همچنین مصرف بیش از حد از آن ممکن است باعث تپش قلب شدید شود و برای افرادی که بیماری قلبی دارند می‌تواند ایجاد مشکل نماید. دیده شده در برخی افراد نیز مصرف بیش از حد این گیاه دارویی باعث مشکلاتی در دستگاه گوارش می شود. در برخی افراد نیز که مشکلات ریوی دارند توصیه می‌شود که همراه با کتیرا مصرف کنند تا ضرری برای بدنشان نداشته باشد.
